Ảnh: Clostridium, chủng vi sinh vật đường ruột, có thể cải thiện phản ứng của bệnh nhân đối với liệu pháp miễn dịch trong điều trị ung thư.
Các nghiên cứu nhận thấy rằng sự đa dạng loài vi sinh vật trong đường ruột và các chất kháng sinh ảnh hưởng đến các phương pháp điều trị ung thư tiên tiến.
Liệu pháp miễn dịch trong điều trị ung thư giúp tăng cường khả năng hệ thống miễn dịch chống ung thư, tuy nhiên những vi sinh vật sống trong đường ruột bệnh nhân có thể ảnh hưởng đến tính hiệu quả của các phương pháp điều trị, hai nhóm nghiên cứu đã nhận thấy vấn đề này.
Trong các nghiên cứu được công bố vào ngày 2 tháng 11 trên tạp chí Science1,2 các kết quả mới nhất đã chỉ ra mối liên kết với 2 lĩnh vực nóng nhất trong nghiên cứu y sinh hiện nay: liệu pháp gen trong điều trị ung thư và vai trò của hệ sinh sinh vật trong cơ thể.
Những nghiên cứu này cũng làm nổi bật vai trò của chất kháng sinh trong liệu pháp điều trị ung thư, cụ thể là những loại thuốc ức chế hai protein PD-1 và DP-L1. Một trong số các nghiên cứu trên hai protein PD-1 và DP-L1 nhận thấy những người được điều trị với chất kháng sinh không liên quan đến bệnh truyền nhiệm có thể giảm khả năng đáp ứng đối với liệu pháp miễn dịch.
“Điều này đặt ra những câu hỏi quan trọng”, đó là nhận định của nhà nghiên cứu ung thư Jennifer Wargo từ MD Anderson Cancer Center (Đại học Texas), đồng thời cũng là một trong số các tác giả của công trình nghiên cứu. “Chúng ta có nên giới hạn hoặc kiểm soát chặt chẽ việc sử dụng kháng sinh của bệnh nhân? Và điều này liệu rằng có thể thay đổi hệ vi sinh vật để tăng khả năng đáp ứng đối với liệu pháp?”
Thành phần và sự đa dạng của hệ vi sinh vật có liên hệ với nhiều căn bệnh từ rối loạn tâm thần đến mội số tác dụng phụ của hóa trị liệu ung thư. Vào năm 2015, các nhà khoa học khi nghiên cứu trên chuột đã báo cáo rằng có một chủng vi khuẩn đường ruột có tăng khả năng đáp ứng chống lại khối u đối với thuốc ức chế protein PD-L13.
GS. Wargo đã dự một bài trình bày về vấn đề này tại một hội thảo về ung thư cách đây vài năm. “Tôi đã rất ngạc nhiên”, bà nói. Wargo đã có cơ hội để mở rộng nghiên cứu trên người thông qua sự tiếp cận những mẫu lâm sàng tại MD Anderson.
Tầm ảnh hưởng
Wargo đã tham gia vào nhóm nghiên cứu cùng với nhà dịch tễ học Vancheswaran Gopalakrishnan và các nhà nghiên cứu khác để thu thập mẫu phân từ hơn 100 người bệnh bị ung thư hắc tố và trước khi họ bắt đầu điều trị với chất ức chế PD-1 trong thuốc trị liệu miễn dịch. Các nhà khoa học nhận thấy rằng những người có hệ vi sinh vật đường ruột đa dạng nhất dường như có khả năng đáp ứng tốt nhất đối với liệu pháp miễn dịch 1 . Và sự phát triển của khối u bị giảm đi ở chuột, đối tượng mà được ghép phân từ những người đáp ứng với liệu pháp miễn dịch.
Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra chủng vi sinh vật cũng liên kết với sự khác biệt trong những đáp ứng đối với việc điều trị. Ví dụ, đường ruột của người chứa rất nhiều vi khuẩn thuộc nhóm Clostridiales thì dường như đáp ứng với việc điều trị tốt hơn, ngược lại những người có nhiều vi khuẩn Bacteroidales trong đường ruột thì đáp ứng miễn dịch yếu hơn.
Nghiên cứu thứ hai 2 chỉ ra rằng những người sử dụng kháng sinh trong điều trị các bệnh truyền nhiễm trong thời gian ngắn trước hoặc sau khi bắt đầu điều trị bằng liệu pháp miễn dịch không đáp ứng với liệu pháp PD-1-blocking. Các nhà nghiên cứu đứng đầu là nhà miễn dịch ung thư Laurence Zitvogel và nhà sinh học ung thư học Guido Kroemer, đều đến từ Gustave Roussy Cancer Campus ở Villejuif, Pháp – cũng đã nhận thấy rằng sự hiện diện của vi khuẩn Akkermansia muciniphila trên người và chuột có liên hệ với việc đáp ứng tốt hơn trong liệu pháp miễn dịch.
Mặc dù còn quá sớm để các bác sĩ lâm sàng thay đổi cách thực họ sử dụng kháng sinh ở người bị ung thư, nghiên cứu này là một bước tiến vượt qua những nghiên cứu trước đó trên mô hình chuột ung thư, nhà miễn dịch Romina Goldszmid, Viện nghiên cứu ung thư quốc gia ở Bethesda, Maryland cho hay. Bà nói, các nhà nghiên cứu cần biết thêm về việc làm thế nào các vi sinh vật đường ruột gây ra những ảnh hưởng lên hệ miễn dịch. “ Điều gì đang thiếu trong nghiên cứu, thay vì biết ai ở đó và ai không ở đó, để biết về những lỗi đang gặp phải”. Bà nhận định “ Chúng ta cần nhiều thông tin về điều này”.
Nguồn: Nature
Biên dịch: Nguyễn Thị Thu Hoài
Tài liệu tham khảo:
1. Gopalakrishnan, V. et al. Science http://dx.doi.org/10.1126/science.aan4236 (2017).
2. Routy, B. et al. Science http://dx.doi.org/10.1126/science.aan3706 (2017).
3. Sivan, A. et al. Science 350, 1084–1089 (2015
